ΣΤΡΑΤΗΣ ΚΑΡΑΒΑΝΗΣ

Ο Παναγιώτης Στυλ. Σκορδάς μας μιλά για το Στρατή Καραβάνη:


Στρατής Καραβάνης: Ασωμάτων ζωή, Αθήνα 2007, σελ. 213
Στρατής Καραβάνης: Νεοφανείς Άγιοι Ασωμάτων και Αγιάσου. Αναστάσιος Πανέρας - Δημήτριος Μπεγιάζης, Αθήνα 2007, σελ. 53
Στρατής Καραβάνης: Ιστορική αναδρομή Ασωμάτου, Αθήνα 2007, σελ. 51
Στρατής Καραβάνης: Κοινοτικό ελαιοτριβείο Ασωμάτου, Αθήνα 2007, σελ. 58
Στρατής Καραβάνης: Η εκπαίδευση στον Ασώματο, Αθήνα 2007, σελ. 85
Στρατής Καραβάνης: Ιστορικό Εκκλησίας Ασωμάτου, Αθήνα 2007, σελ. 133

Ο Στρατής Ν. Καραβάνης γεννήθηκε στον Ασώματο. Έζησε τα παιδικά του χρόνια στο αγαπημένο του χωριό, ενώ συνέχισε τις γυμνασιακές του σπουδές στο Γυμνάσιο της Μυτιλήνης. Στη συνέχεια, σπούδασε Οικονομικά στην Αθήνα, όπου εγκαταστάθηκε μόνιμα. Έχει δημοσιεύσει σειρά άρθρων και κειμένων σε περιοδικά της Λέσβου. Έχει στο ενεργητικό του τρία βιβλία: Το «Ελαίαν ομολογώ», στο οποίο πραγματεύεται τη σημασία και τη θέση που κατέχει διαχρονικά το δέντρο της ελιάς για τους ανθρώπους του μόχθου στη Μυτιλήνη, το «Aσωμάτων Γη» με διηγήματα και το «Ιστορικές αναδρομές και παραδοσιακές αναφορές Ασωμάτου Λέσβου», στο οποίο ζωντανεύει πρόσωπα και πράγματα που συνθέτουν την ιστορία και φωτίζουν την καθημερινή ζωή του Ασωμάτου από το 19ο έως και το μισό του 20ού αιώνα.
Η αστείρευτη αγάπη του όμως για τη γενέθλια γη τον οδήγησε στη συγγραφή μιας σειράς έξι βιβλίων με γενικό τίτλο «Πανόραμα Ασωμάτου», τα οποία εκδόθηκαν ιδιαίτερα επιμελημένα με την οικονομική αρωγή του Παύλου Ι. Κοντέλλη.
Ο συγγραφέας ερεύνησε όλα τα διασωθέντα αρχεία του χωριού (κοινοτικά, εκκλησιαστικά, σχολικά), συγκέντρωσε προφορικές μαρτυρίες, πραγματοποίησε επιτόπιες επισκέψεις σε οικιστικά λείψανα, εκκλησίες και ξωκλήσια, μελέτησε την υπάρχουσα βιβλιογραφία και συνέθεσε ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον ψηφιδωτό στην αγαθή μνήμη των παλιών Ασωματιανών. Οι έξι τόμοι καλύπτουν σημαντικές πτυχές της κοινωνικής, οικονομικής, εκπαιδευτικής και εκκλησιαστικής ιστορίας του Ασωμάτου από τις πρώτες μαρτυρίες για την δημιουργία του χωριού γύρω στα 1246 μ. Χ. έως τη δεκαετία του 1990 που κλείνει το Δημοτικό Σχολείο.
Ο Στρατής Καραβάνης αφιερώνει ξεχωριστούς τόμους για την Εκκλησία του Ασωμάτου, το Ναό των Ταξιαρχών, για την ιστορική εξέλιξη της εκπαίδευσης, στο κοινοτικό ελαιοτριβείο, «Τη Μηχανή του Κοινού», που ιδρύθηκε την περίοδο 1901-1910 καθώς και στους Νεομάρτυρες Αναστάσιο Πανέρα από τον Ασώματο και Δημήτριο Μπεγιάζη από την Αγιάσο. Γίνεται φανερό ότι ο συγγραφέας επιλέγει την έρευνα χώρων και πεδίων, θεμελιωδών στη ζωή της κοινότητας, τα οποία συνδέονται με τις μνήμες των κατοίκων και έχουν επιπτώσεις στη ζωή τους σήμερα (οικονομικές, κοινωνικές, πολιτικές, πολιτιστικές ή άλλες ειδικότερες).
Ο πρώτος τόμος της σειράς στεγάζει μια σειρά από αφηγήματα, μικρές καθημερινές ιστορίες, με ήρωες κατοίκους του χωριού, ανθρώπους ταπεινούς, ζυμωμένους με στερήσεις, ξωμάχους, που έστησαν το σπιτικό και τις φαμελιές τους εκεί στα ριζά του Ολύμπου, παλεύοντας μα τα κακοτράχαλα βουνά του Λιάκα, του Νίκωνα, του Αγκουρές, του Σπήλιου, καλλιεργώντας τα μικρά περιβόλια τους εκεί στις όχθες των ποταμών των Αγίων Αναργύρων και της Νυχτάντας, με έναν τρουβά στην πλάτη τους και μεγάλη θέληση για επιβίωση και προκοπή. Τα αφηγήματα αυτά διασώζουν πλήθος λαογραφικών, κοινωνιολογικών, ανθρωπολογικών στοιχείων που συνδέονται με το ιστορικό υλικό που παραθέτει στους άλλους τόμους.
Ο Στρατής Καραβάνης με τα βιβλία του αυτά αναδεικνύεται σε έναν άγρυπνο φύλακα της ιστορίας της πολιτιστικής κληρονομιάς, της μνήμης, της νοσταλγίας, της ταυτότητας του Aσωμάτου, του όμορφου αυτού χωριού που δυστυχώς χτυπήθηκε από την εσωτερική και εξωτερική μετανάστευση με αποτέλεσμα να μειωθεί πολύ ο πληθυσμός του.
Οι Ασωματιανοί, όμως, όπου και αν ζουν έχουν και θα έχουν στη διάθεσή τους 6 πολύτιμα βιβλία, πραγματικά τιμαλφή, για να θυμούνται, να γνωρίζουν, να μαθαίνουν. Και είναι σίγουρο ότι θα σιγομουρμουρίζουν τα λόγια – τραγούδι του Στρατή Καραβάνη, όπως παρατίθενται στις πρώτες σελίδες του πρώτου τόμου:

«Ω! το χωριό μου! / Τ’ όνομά του αγγελικό. / Άϋλος, χωρίς σώμα, / Ασώματος / προς αυτό στρέφονται τα μάτια της ψυχής / οι αναβάσεις της καρδιάς».


Παναγιώτης Στυλ. Σκορδάς